Hoe herken je nepnieuws? 5 handige tips

Nu we steeds meer online zijn, wordt het veel makkelijker verspreid: fake news. Zo verschijnen er regelmatig nieuwsberichten op social media of op sites waar we niet zeker van weten of we het moeten geloven. Hoe je nepnieuws kunt herkennen? Wij geven je vijf handige tips.

Wat is nepnieuws?

Nepnieuws, of ook wel fake news genoemd, is misleidende informatie verhuld in een nieuwsbericht. Vaak lijkt het bericht wel echt, waardoor het soms lastig kan zijn om te achterhalen of de informatie waar of niet waar is. Vooral nu we veel gebruik maken van social media zie je op het internet steeds meer fake nieuws verschijnen. Zo zie je het regelmatig op je Facebook-tijdlijn, maar wordt de desinformatie ook vaker in advertenties geplaatst.

Waarom wordt nepnieuws verspreid?

De grootste reden voor het verspreiden van nepnieuws is geld. Iedere keer dat iemand op zo’n artikel klikt, ontvangt de maker namelijk geld. Kortom: hoe vaker iemand klikt, hoe meer geld er in het laatje komt. Vaak wordt daarom aan een fake news-bericht een pakkende of sensationele kop toegevoegd. De lezer voelt zich hierdoor aangetrokken tot het artikel, waardoor hij of zij sneller klikt. Een andere reden om nepnieuws te verspreiden is om de publieke opinie te beïnvloeden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een beweging die een bepaalde boodschap wilt verspreiden tijdens de verkiezingen. Door fake news in te zetten, probeert de maker de lezer op een andere gedachten te brengen.

5 tips om nepnieuws te herkennen

Natuurlijk kan nepnieuws vervelend en soms zelfs gevaarlijk zijn. Je wilt natuurlijk niet geloven in een nieuwsartikel, waarvan de informatie uiteindelijk niet blijkt te kloppen. Belangrijk om te weten is dus: hoe herken je nepnieuws? Hieronder delen we vijf handige tips.

Tip 1: controleer waar het nieuwsbericht vandaan komt

De eerste stap om nepnieuws te herkennen, is te checken waar het nieuwsbericht vandaan komt. Zie je het artikel op je Facebook-tijdlijn voorbijkomen? Of tijdens het scrollen op Instagram? Social media is voor makers de ideale plek om fake news te verspreiden. Kijk daarom eerst altijd kritisch naar de plek waar het bericht geplaatst is.

Tip 2: bekijk de afzender

De volgende stap in het herkennen van nepnieuws is te kijken naar de afzender. Wie plaatst het bericht eigenlijk? Sommige makers zijn er heel goed in om te doen alsof ze een overheidsinstelling of nieuwssite zijn. Weet je het dus niet zeker? Zoek het account dan online op. Bij de grote nieuwswebsites zie je op Facebook vaak een “blauw vinkje” staan. Dit betekent dat ze gecontroleerd en geverifieerd zijn vanuit Facebook, dus betrouwbaar zijn.

Tip 3: check de bron

Voordat je alles wat je leest gelooft, is het goed om ook de bron onder de loep te nemen. Waar is de informatie vandaan gehaald? In nepnieuwsberichten wordt vaak gebruikt gemaakt van fictieve bronnen. Herken je de bron niet? Google deze dan. Je zal er dan vanzelf achter komen of de bron echt bestaat of niet.

Tip 4: controleer het bericht bij andere media

Nieuws wordt snel overgenomen. Staat er een bericht op Nu.nl, dan verschijnt het regelmatig ook een enkele minuten later op RTL Nieuws of NOS. En vice versa! Mocht je niet zeker weten of het artikel echt of nepnieuws bevat, bezoek dan andere nieuwswebsites. Door de verschillende websites met elkaar te vergelijken, kun je erachter komen of iets fake news is.

Tip 5: kijk goed naar de foto’s en video’s

Ook via een foto of video kun je zien of een nieuwsbericht echt is. Fake news-berichten krijgen vaak een willekeurige foto. Ook kan het zo zijn dat het geluid of de chronologische volgorde van een video wordt gemanipuleerd. Kijk hier dus goed naar en wees kritisch. Alleen zo kan je voorkomen dat je in de desinformatie gelooft.